Jumat, 25 April 2025

GLADHEN ASAT BAHASA JAWA KELAS 9

1.  Karangan sastra sing awujud pada-pada tanpa titilaras dudu gancaran rowa, diarani........

a.       Tembang

b.      Geguritan

c.       Cakepan

d.      Narasi

2.  Geguritan asale saka tembung gurit kang nduweni teges ...

a.       Tembang macapat

b.      Tulisan tangan ing kertas lontar

c.       Kidung utawa tulisan kang awujud tatahan

d.      Kidung rumeksa ing wengi

3.  Ingkang kalebu paugerane geguritan tradisional kajaba ...

a.       Cacahe gatra sathithike 4 gatra

b.      Saben gatrane runtut mawa purwakanthi

c.       Bebas ora kaiket guru wilangan lan gatra

d.      Guru swara lumrahe diwiwiti "Sun Gegurit"

4.  Tegese gandhes luwes yaiku ...

a.       Anggun

b.      Wanita

c.       Perhiasan / pepaes

d.      Prasaja

5.  Tegese rerengan yaiku ……

a.       Anggun

b.      Wanita

c.       Perhiasan / pepaes

d.      Prasaja

6.  Geguritan Mustikaning Wanodya katujukaken kanggo ...

a.       Manungsa kabeh

b.      Para lare sekolah

c.       Para wanita

d.      Tiyang sepuh

7. Apa kang dadi inceraning durjana manut isine geguritan Mustikaning Wanodya?

a.       Gebyaring emas rerenggan

b.      Wong wadon ayu

c.       Wong wadon kang prasaja

d.      Bekti asih

 

8.  Apa kang dadi becik tumraping wanita?

a.       Ayu gandhes luwes

b.      Prasaja, limpat ing kawruh budi luhur wicaksana

c.       Nganggo busana modhel mlaha

d.      Nganggo gebyaring emas rerenggan

 

9.  Apa tegese "Mustikaning Wanodya"?

a.       Perhiasan seorang wanita

b.      Wanita kang dadi inceran durjana

c.       Wanita kang apik

d.      Perhiasan lan emas permata

 

10. Manut gegeuritan Mustikaning Wanodya apa kang ora kalebu perhiasane wong wadon?

a.       Prasaja limpat ing awruh budi luhur

b.      Grapyak marang kadang rowang

c.       Rongeh lan tregeling solah bawa

d.      Ruruh ririh solah tingkah tan lirwa ing trapsila

 

11. Tulisan aksara jawane Mustikaning Wanodya kang leres yaiku ….

12. Ruruh ririh solah tingkah tan lirwa ing trapsila. tegese trapsila yaiku ...

a.       Pala krama

b.      Tata krama

c.       Kabeh manungsa

d.      Kabeh wanita

 

13. Tegese ukara "Bekti asih, sandika mring dhawuhing yayah rèna" yaiku ....

a.       Kedah nurut kaliyan ngendikane tiyang sepuh

b.      Kedah nurut kaliyan garwa

c.       Kedah ngangge perhiasan kang gemebyar

d.      Kedah ngibadah kang rajin

 

14.  Yen ditulis huruf latin munine ...

a.       Ruruh ririh solah tingkah tan lirwa ing trapsila

b.      Bekti asih, sandika mring dhawuhing yayah rèna

c.       Lamun mbésuk wis tekan wanciné pala krama

d.      Tresna tulus setya bekti marang garwa

 

15.  Isine geguritan Mustikaning wanodya yaiku ...

a.      Maringi nasehat tumrap para wanita supaya nurut kaliyan garwane, boten pareng wani nopo liraklirik wong lanang liya

b.      Maringi nasehat tumraping wanita bilih penampilan kang ayu, ngangge perhiasan menika saneskang utama, ananging tingkah polah kang sederhana, grapyak, bekti marang wong tua lan garwa ikusing paling utama

c.      Maringi nasehat tumrap wanita supaya saged dadi wong kang pinter aja kalah karo wong lanang

d.     Maringi nasehat tumrap wanita bilih penampilan iku sing paling utama, watak, sikap, tingkah lakuboten perlu

 

16.  Bab sing kudu digatekake nalika nulis geguritan kajaba …

a.       Undhering gagasan

b.      Diksi

c.       Purwakanthi

d.      Parikan

 

17.  /bobot bibit bebet/ kalebe jinising tuladha purwakanthi ….

a.       Swara

b.      Sastra

c.       Basa

d.      Wilangan

 

18.  Panganggaite serat wulangreh yaiku ...

a.       Sri Susuhunan Pakubuwana VI

b.      Sri Susuhunan Hamengkubuwono IV

c.       Sri Susuhunan Pakubuwana IV

d.      Sri Susuhunan Hamengkubuwono VI

 

19. Guru gatrane tembang durma ana ...

a.       5

b.      6

c.       7

d.      8

 

20. Guru wilangan lan guru lagune "nepsu kang ngambra-ambra" yaiku ...

a.       7

b.      a

c.       7a

d.      8a

 

21. Watake tembang macapat durma yaiku ...

a.       Galak, nantang, nesu, muntab

b.      Tresna asih

c.       Seneng tetulung

d.      Kinasih

 

22. Serat Wulangreh Pupuh Durma menika wonten ....... pada

a.       12

b.      7

c.       11

d.      6

 

23. Tembung durma asale saking tembung derma kang ateges ...

a.       Weweh

b.      Sirna

c.       Sawah

d.      Musna

 

24. Tegese cegah dhahar lan guling yaiku ...

a.       Ngurangi sambat ngersula

b.      Aja dhahar guling

c.       Aja dadi kaum rebahan (males)

d.      Ngurangi mangan lan turu

 

25. Guru wilangan lan guru lagune "pakaryanira ugi" yaiku ...

a.       7a

b.      7i

c.       6i

d.      6a

 

26. Isine Serat Wulangreh Pupuh Durma pada ke 2 yaiku goleka ilmu kanthi ...

Pada 2

Ing pangrawuh lair batin aja mamang

yen sira wus udani

mring sariranira

lamun ana kang murba masesa ing alam kabir

dadi sabarang

pakaryanira ugi

 

a.       Ragu-ragu

b.      Males-malesan

c.       Pasrah dhumateng Gusti Kang Maha Kuwasa

d.      Temenan

 

27. Ukara sing trep kanggo tembang Durma gatra kaping pindho yaiku ....

a.       yen sira wus udani

b.      karsanira lestarine

c.       mring sariranira

d.      dadi sabarang

 

28. Guru wilangan lan guru lagune " Dipunsami ambanting sariranira" yaiku ...

a.       12a

b.      8i

c.       71

d.      11i

 

29. Kang nduweni guru wilangan lan guru lagu 7i yaiku ….

a.       darapon sudaa,

b.      rerema ing tyasireki,

c.       dadi sabarang,

d.      karsanira lestari

 

30. Guru wilangan lan guru lagune tembang durma gatra pungkasan yaiku …

a.       12a

b.      7i

c.       6a

d.      7a

 

31. Sawijining cara kanggo menehi informasi marang masyarakat utawa wong akeh diarani ...

a.       Fiksi

b.      Geguritan

c.       Narasi

d.      Sesorah

 

32. Sesorah bisa diaturake kanthi 4 cara, yaiku ...

a.       Impromptu, apalan, maca teks, instrumental

b.      Impromptu, apalan, maca inti-inti, ekstemporan

c.       Impromptu, apalan, maca teks, ekstemporan

d.      Impromptu, apalan, maca teks, insidental

 

33. Minangka siswa / pelajar, nalikane sesorah kedah dipersiapaken rumiyin, boten pareng sesorah kanthi cara ...

a.       Impromptu

b.      Apalan

c.       maca teks

d.      ekstemporan

34. Kang diarani sesorah kanthi cara Ekstemporan yaiku ...

a.       Pamaedhar sabda nindakake kanthi apalan

b.      Pamaedhar sabda nindakake kanthi nggawa cathetan isi pokok-pokoking rembug sing arep diandharake

c.       Pamaedhar sabda nindakake kanthi spontan

d.      Pamaedhar sabda nindakake kanthi maca teks

 

 

Gatekake teks sesorah ngisor iki!

Assalamu’alaikum Wr.Wb.

Nuwun!

Alhamdulillahirobil’alamin, asholatu wassalu’alal asrofil ambyaaki wal mursaliin sayyiidinaa wa maulana Muhamadin wa ‘ala ‘aalihii washobihi ajma’in. ‘ama ba’du.
Panjenenganipun Bapak Dwija Linuwih, pangarsanipun pawiyatan SMP N 4 Randudongkal ingkang satuhu kula bekteni lan kurmati, Bapak/Ibu guru sarta karyawan SMP N 4 Randudongkal ingkang satuhu sinudarsana; sarta para kanca siswa SMP N 4 Randudongkal Ingkang kula tresnani.

35. Sing rawuh ana acara sesorah ing dhuwur antarane ing ngisor iki kajaba ...

a.       Para Karyawan

b.      Para Guru

c.       Pangarsa SMP

d.      Para alumni

36. Teks sesorah ing dhuwur kalebu struktur perangane sesorah apa?

a.       Dudutan

b.      Isi

c.       Panutup

d.      Pambuka

37. Sing kalebu ngaturake puji syukur marang Pangeran yaiku ….

a.      Salam kasugengan, salam karaharjan mugi tansah kajiwa, kasarira, dhumateng kula- panjenengan sedaya. Amin.

b.      Panjenenganipun Bapak Dwija Linuwih, pangarsanipun pawiyatan SMP N 4 Randudongkal ingkang satuhu kula bekteni lan kurmati

c.      Bapak/Ibu guru sarta karyawan SMP N 4 Randudongkalingkang satuhu sinudarsana; sarta para siswa SMP N 4 Randudongkal Ingkang kula tresnani.

d.     Langkung rumiyin, sumangga tansah ngunjukkaken puji syukur wonten ngarsanipun Gusti Allah SWT ingkang sampun kepareng ngrentahaken pinten-pinten kabagyan, kanikmatan, mliginipun nikmat iman ingkang jejeg sarta kalodhangan

38. Mbokbilih wonten kirang sarta kalepatanipun anggen kula matur, kula nyuwun lumunturing sih pangaksama. Perangan sesorah iku kalebu ...

a.       Wasana

b.      Dudutan

c.       Purwaka

d.      Pangarep-arep

 

39. Tuladhane pangarep-arep yaiku ...

a.    Boten langkung kula sakanca nyuwun pangestu mugi-mugi saged nglajengaken sinau ing tataran ingkang langkung inggil kanthi gangsar.

b.    Dene ingkang kaping kalih, kula minangka sesulihhipun para kanca matur nuwun sanget dhumateng para Bapak saha Ibu Guru ingkang sampun kersa maringi piwucal, kawruh, wewarah, tuwin pitedah ingkang murakabi sanget.

c.    Wondene atur ingkang kaping tiga, kula pitados bilih kula sakanca ruumiyin asring sami nakal, boten nggega dhawuh, nerak angger-anggering sekolahan, lan sanes- sanesipun.

d.   Sadaya wau temtu damel ngrenjelipun penggalih. Ingkang menika kula sedaya siswa kelas IX rumaos getun keduwung sanget.

40. Tembung wasana tegese ....

a.       Pambuka

b.      Pungkasan

c.       Surasa

d.      Purwaka

 

Wacan kanggo soal no. 41-42

( Galuh Ajeng ing kaputren Daha, mloka-mlaku katon lagi jengkel atine )

Galuh Ajeng : “ Hah...lara tenan atiku, kenapa Raden Inu Kertapati luwih milih rayi Candra Kirana tinimbang aku. Aku iki kurang apa... Malah ana uga para emban sing matur yen aku luwih ayu tinimbang Candra Kirana. Sing luwih nglarakake ati, Pangeran lan rayiku arep enggal didhaupake, kamangka aku , mbakyune wae durung krama, mosok arep didhisiki rayiku. Pokoke aku ora lila...ora lila. “

41. Tanda kurung ( ) ing teks dhuwur iku gunane kanggo nulis perangane teks sandiwara sing nggambarake ....

a.       seting/ latar

b.      jenenge paraga

c.       dialog

d.      wateke paraga

42. Pitutur saka penggalan crita ing dhuwur yaiku ….

a.       aja seneng ngedirake

b.      aja meri marang wong liya

c.       manungsa kudu mbudidaya

d.      kabeh tumindak bakal oleh piwales

 

43. “ Ooh,... kula ndherek bingah dene Gusti Putri sampun pinanggih kaliyan panjenengan, Raden.” (ngaturake sembah). Tembung nderek bingah duwe teges ........

a.       melu kaget

b.      melu seneng

c.       ora ngira

d.      ora seneng

 ( Wacan kanggo soal no. 44 – 45 )

Narator : “ Nalika Mbok Mina lagi metu saka omahe, Keong Emas malik dadi Candra Kirana. Putri mau terus tandhang gawe resik-resik lan olah- olah. Rampung kuwi Keong Emas bali ing papane maneh. Kayangapa kagete Mbok Mina

Mbok Mina : “ Lho...sapa iki sing wis weweh panganan marang aku. Walah enak-enak temen. Durung tau mangan kaya iki. Matur nuwun. Matur nuwun. Nanging matur nuwun marang sapa ya ? Wis, luwih becik mangan sik. Wetengku wis luwe. ( Mbok Mina mangan telap-telep ) Wah...enak tenan, bareng wis wareg kok dadi ngantuk ya... Huaahh, ...aku tak ngaso.
( Nalika Mbok Mina ngaso, Keong Emas malik maneh dadi putri lan nandangi gawean reresik lan olah-olah )

 

44. Narator yaiku ............... ing sandiwara.

a.       wong sing nulis skenario

b.      wong sing make-up paraga

c.       wong sing ngarahake paraga

d.      wong sing nglantarake carita

 

45. Sapa keong mas kui?

a.       Putrine Mbok Mina

b.      Wong sakti

c.       Candra Kirana

d.      Rewange Mbok MIna

46. Basa kang ukarane nganggo tembung ngoko kabeh diarani basa ragam ….

a.      Ngoko lugu

b.      Ngoko alus

c.      Karma lugu

d.     Karma alus

47. Endi basa krama kang panganggone paling bener?

a.      Wau Ibu ngendika dateng kula lajeng kula ngendika dateng Dhik Iwan.

b.      Wau Ibu ngendika dateng kula lajeng kula sanjang dateng Dhik Iwan.

c.      Wau Ibu sanjang dateng kula lajeng kula ngendika dateng Dhik Iwan.

d.     Wau Ibu sanjang dateng kula lajeng kula sanjang dateng Dhik Iwan.

48. Ing ngisor iki endi ukara kang basane kurang pas?

a.       Bulik mundhut montor enggal warninipun abrit.

b.      Budhe kagungan putra tiga sedaya putranipun pinter.

c.       Bu Guru boten rawuh ing kelas amargi ndherek rapat.

d.      Bu Nunik kesupen boten mbekta dompete.

49. “Mbah Kakung senenge nonton sinetron Ikatan Cinta, nek Dhik Dita senenge nonton film korea.” Yen didadekake basa krama sing pas dadi ….

a.       Mbah Kakung remeni pun mirsani sinetron Ikatan Cinta, menawi Dhik Dita remenipun mirsani film korea.

b.                     Mbah Kakung remenipun mirsani sinetron Ikatan Cinta, menawi Dhik Dita remenipun ningali film korea.

c.                     Mbah Kakung remenipun ningali sinetron Ikatan Cinta, menawi Dhik Dita remenipun ningali film korea.

d.                    Mbah Kakung remenipun ningali sinetron Ikatan Cinta, menawi Dhik Dita remenipun mirsani film korea.

50. “Ibu wis mangan apa durung ?” Ukara iki yen diowahi krama alus sing bener ....

a.       Ibu sampun nedha napa dereng ?

b.      Ibu wis dhahar apa durung ?

c.       Ibu sampun nedha napa dereng ?

d.      Ibu sampun dhahar menapa dereng ?

……….

Dadia segara ing samubarang pengalaman

Tansaya akeh pengalaman kang tinampa

Bakal bisa gawe jalma manungsa diwasa

Milah-milih pengalaman kang utama

Sing ala kudu dipinggirna

 

51.  Pethikan geguritan ing dhuwur tinemu ukara kang klebu lelewaning basa yaiku ...

A.       Milah-milih pengalaman kang utama

B.       Bakal bisa gawe jalma manungsa diwasa

C.       Tansaya akeh pengalaman kang tinampa

D.       Dadia segara ing samubarang pengalaman

52.  Milah-milih pengalaman kang utama

Tembung utama iku tegese ….

A.    seneng

B.     wiwit

C.     becik

D.    akeh

53.    Isine pethikan geguritan ing dhuwur mau yaiku ….

A.    pengalamane manungsa nalika ing segara

B.     akehe pengalaman nudhuhake jembar kaya segara

C.     manungsa bisa niru kaya segara kang jembar

D.    manunsa tambah diwasa merga akehe pengalaman

54.    Pethikan gatra ing dhuwur jumbuh karo unine paribasan ....

A.    tebu tuwuh socane

B.     jer basuki mawa bea

C.     bathok bolu isi madu

D.    nglungguhi klasa gumelar

55.    Gatra geguritan ing dhuwur ngemu pitutur ….

A.    wong urip ing alam donya kudu duwe kapinteran

B.     manungsa kudu bisa milah pengalam becik

C.     kabeh tumindak manungsa saka pengalaman

D.    kabeh gegayuhan kudu kasembadan

 

ngandhut rukun becike ngarep kewala
ing wuri angarsani
ingkang ora ora
kabeh kang rinasanan
ala becik den rasani
tan parah parah
wirangronge gumanti

 

56.  Pada tembang ing dhuwur isine bab kaya ngisor iki, kajaba ....

A.  rukun mung nang ngarepe

B.  yen ing burine kabeh dirasani

C.  Tembange ganti wirangrong

D.  Ala lan becik dilakoni ganti

57.    Ukara sing trep kanggo tembang Durma gatra kaping pindho yaiku ....

A.     Poma kaki aja lali

B.     Nulada laku utama

C.     ing masa mengko puniki

D.    yen ana den senengi

58.    Sing  trep manut paugerane gatra kapapat durma yaiku ....

A.    pasti den arani sisip

B.     dudu saking wong liya

C.     teka menenga

D.    ing badan priyangga

..............

Bocah-bocah sing dak tresnani, sabenere tontonan mau mujudake piwulang kanggo kita kabeh, yen arep nggayuh apa bae kanthi hasil sing apik kudu sinau kanthi temen, sabar, lan tlaten. Manungsa iku salawase urip kudu tansah sinau. Nalika isih cilik, bapak  lan ibu kanthi tlaten momong lan nuntun kita, kawit durung  bisa mlaku nganti saiki wis padha pinter mlayu. Ngajari wicara, kepriye kita bisa matur kanthi sopan,  uga bab-bab liyane sing prasaja  nanging wigati kanggo urip kita. Bareng wis sekolah bapak ibu guru kanthi  sabar mulangake kawruh. Sing sakawit kita ora bisa dadi bisa, sing ora ngerti dadi ngerti. Saliyane mulangake kawruh, bapak ibu guru uga menehi pitutur bab kabecikan lan budi pekerti, saengga para siswa bisa mbedakake  endi sing ala lan becik.

Kanthi mengkono  siswa ora mung jembar kawruhe  nanging uga dadi bocah sing becik bebudene.   Mula para siswa, yen kowe diparingi piwulang lan pitutur saka bapak ibu guru, kabeh mau tampanen kanthi   seneng, sanajan angel lakonana kanthi sabar lan ikhlas. Mengko kowe sing bakal ngundhuh lan ngrasakake  paedahe, sebab ilmu mau bakal  dadi sanguning  uripmu kanggo ngadhepi  sakabehing  kahanan.

 ................

 

59.  Sesorah ing dhuwur iku klebu sesorah ….

A.    informatif

B.     argumentatif

C.     rekreatif

D.    diskriftif

60.    Undheraning andharan sesorah ing dhuwur yaiku ....

A.    pitutur marang siswa

B.     pelajaran ing sekolahan

C.     tontonan kang ana paedahe

D.    kegiatan sekolah