Upacara Tingkeban utawa uga diarani
mitoni iku salah sijine upacara sing ditindakake kanggo mengeti jabang bayi
umur 7 wulan ing kandhutane ibu. Miturut para winasis tembung mitoni asale saka
tembung ‘ pitu ‘ , bisa ditegesi pitutur, pituduh tumuju marang kabecikan lan
kaluhuran. Dene yen sacara medis, nalika jabang bayi ngancik umur 7 wulan
dheweke wis duwe wewujudan utawa jasmani sing wutuh kaya salumrahe manungsa.
Mula kaanan iku terus dipengeti kanthi nganakake syukuran.
Lumakune upacara tingkeban yaiku
diwiwiti kanthi sungkeman. Ibu sing nggarbini dikanthi garwane sungkem
marang wong tuwa loro-lorone. Yaiku wong tuwa saka pihak bapak luwih dhisik,
diterusake marang wong tuwa saka pihak ibu. Sing angka loro yaiku acara siraman.
Calon bapak nyebarake kembang mlathi ing jero genthong isi banyu, ibu
sing mbobot mau nganggo sandhangan jarit lan kemben lungguh neng panggonan sing
wis cumawis. Kanthi diampingi garwane, calon ibu mau wiwit disirami dening para
sepuh kakung lan putri cacahe pitung pasang. Sing sepisanan nyirami yaiku wong tuwa saka pihak kakung. Ibu maratuwa nyiramake banyu
kembang ing pamidhangan kanan kering terus ing mustakane. Kaya mengkono mau
genti genten nganti kabeh sesepuh rampung nyirami.
Rampung kuwi diterusake acara mecah
tigan sing ditindakake calon bapak, karo ngendika : “ Lanang gelem, wadon
gelem, waton slamet ! ” Endhog ditempelake urut saka panglarapan, medhun tekan
kandhutan, terus dipecah. Ukara ing dhuwur ngemu teges yen kita kudu narima ing
pandum apa sing diparingake Gusti Allah, putra lanang apa wadon. Sing luwih
wigati ibu lan putra sing dilairake kabeh slamet lan lair kanthi gangsar.
Nalika nggarisake endhog mau badane calon ibu ditutup nganggo kain putih sing
nglambangake suci.
Sawise kuwi diterusake acara patut-patut.
Ing acara iki, ibu sing mbobot ganti busana kaping pitu. Busana sing diagem
mujudake pilihane para sesepuh. Busana sing paling pungkasan diagem
lumrahe dipilihake jarit “ Truntun” lan kemben “ Banguntulak “. Jarit lan
kemben mau mengku teges lan panyuwunan supaya bapak ibu sing bakal nampa
momongan mau tansah rukun turun-tumurun lan kalis saka rubeda.
Rampung acara patut-patut,
diterusake procotan cengkir sing digambari Kamajaya Kamaratih. Calon
bapak milih salah sijine cengkir mau kanthi cara mungkur. Yen sing dijukuk
cengkir sing gambar Kamajaya, manut kapercayan bayine mengko lair kakung, dene
yen sing kajukuk gambar Kamaratih, suwalike, bayine wadon.
Cengkir sing kapilih mau terus
diemban ibu marasepuh lan ditembangi kaya ngemban bayi. Bar kuwi terus dipapras
nganggo bendo. Yen
banyu sing metu saka cengkir muncrat dipercaya bayine mengko lanang. Nanging
yen banyu sing metu ndlewer, ateges bayine wadon. Kuwi mung manut kapercayan
bae, dene kanyatane lanang apa wadon kabeh saka kuwasane Gusti Allah.
Acara sing sabanjure yaiku syukuran ngiris
tumpeng loro. Pucuke tumpeng sing siji diaturake marang bapak ibu
marasepuh ( saka pihak calon bapak ), dene sijine maneh diaturake marang wong
tuwane pihak ibu. Minangka acara sing pungkasan yaiku dodol rujak lan
dhawet dening calon bapak lan ibune si jabang bayi. Acara iki ngemu surasa
supaya bayi ing tembe tansah pinaringan murah rejeki.
0 komentar:
Posting Komentar